Heksenproef

“

De gegevens staan erbij vermeld. Wil je het ook proberen? Doe dan de heksenproef!Skepp.be zaagde een astrologe net zo lang door tot ze zich liet testen op een manier die allerminst wetenschappelijk te noemen valt. Ergo: degenen die de test afnemen beweerden in de toekomst te kunnen kijken. Ze wisten al dat het de astrologe nooit kon lukken om in 1 middag 7 niet erg belangrijke gebeurtenissen te linken aan 7 horoscopen. Het werd letterlijk een cold reading (door de testers).  Hieronder is mijn uitgebreide relaas. Daarin kun je lezen dat de zogenaamd wetenschappelijke onderzoekers niet bepaald onbevooroordeeld waren, weinig of niets van het te onderzoeken onderwerp afwisten, hun eigen protocollen schonden, vervelende omstandigheden schiepen (kou, haast, cynisme) en voorwaarden schiepen die de kans op slagen volgens eigen zeggen ‘onmogelijk’ maakten. Ook dachten de ‘onderzoekers’ met deze test astrologie in het algemeen te hebben gewogen. Het doet denken aan de heksenproeven uit de Middeleeuwen

DE ‘TEST’

Deze dagen heb ik me verdiept in de ’test’ van een astrologe, door Skepsis.be. Klik op de link en zie wat mij tot dit stuk dreef. Normaal gesproken zou ik eraan voorbij zijn gegaan, maar dit keer ben ik er eens voor gaan zitten. Testen, meten en weten: dat is leuk, meestal! Maar iedereen met gezond verstand (om in Skepsis-termen te blijven) kan binnen een paar minuten de manco’s van de test ontdekken.

Ik schrijf dit niet voor sceptici, want die weten het allemaal al precies. Ik schrijf dit voor mijn lezers, voor mensen als mijzelf, die trots zijn dat ze astroloog zijn of astrologie leren. Skepsis is zelf erg trots op de test. Maar wat hebben ze nu bewezen met deze test?

Alleen dit:dat het onmogelijk is voor een bepaalde astroloog om in minder dan een dag zeven willekeurige data van onbekende mensen zonder bekende achtergrond, wetenschap over geslacht of geboorteplaats, enz. te matchen met meer dan zeven,niet perse ingrijpende gebeurtenissen. Iedereen kan voorzien dat dit niet is te doen. Maar waarom is het dan toch gedaan? Hoe komt dit nu allemaal zo ver? Als je tijd overhebt, lees dan verder!:)

Dit was het ‘wetenschappelijke’ plan…

PLAN

De organisatie zou een grote som geld uitloven voor de astroloog die in staat was meer dan gemiddeld (is 1 op 7 goed) te scoren bij het vinden van de juiste horoscopen bij de juiste verhalen. Zij hadden bepaald dat er minstens 7 horoscopen met willekeurige verhalen en gegevens nodig waren om een wetenschappelijke basis te hebben.

UITKOMST

Een mevrouw uit België ging de uitdaging aan en faalde, natuurlijk. Een te groot aantal horoscopen, een aantal vrijwel gelijkluidende gebeurtenissen en te weinig tijd waren haar handicap. Klachten van haar kant werden alleen opgetekend om ze daarna op de site van Skepsis.be te vermelden met het nodige gesneer. Bijvoorbeeld: “Het is duidelijk dat .X zich met een aantal opmerkingen goed wou indekken tegen een eventuele mis”(NB ‘Mis’ is ‘misser’ of ‘fout’)

Ik kan me zo voorstellen dat geen psycholoog bereid zou zijn zeven van zijn testen te vergelijken met zeven verhalen over willekeurige momenten uit de levens van zeven personen en dan de juiste match te maken binnen minder dan 7 uur. Maar goed, de Belgische astrologe stemde ermee in en ging voor de beloning. Dit deed ze overigens pas na twee jaar leuren, uitdagen en doorzagen door Skepsis, begrijp ik uit hun sappige relaas. Misschien dat er daarom weinig tijd meer over was voor een test?:)

DE TEST: EEN VALKUIL

Meten is weten en zo lijkt het een leuke test, maar…het is een fuik en een vooropgezette valkuil. De crux is namelijk, dat er gebreken zijn aan de test (inhoudelijk en procedureel) die misschien deels voortkomen uit misvattingen over astrologie en horoscopen. De astroloog denkt dat de test dient om te kunnen laten zien dat het waar is dat een astroloog bepaalde gebeurtenissen kan aangeven m.b.v. een horoscoop. De wetenschapper heeft intussen allang statistisch de voor hem beste keuze in aantallen en verhalen bepaald om het tegendeel te bewijzen. Het lijkt een heksenproces. Dit schortte er aan de test:

• 1. DE TEST HEEFT INHOUDELIJKE FOUTEN

1. a Consistentie

Er zijn teveel (7) horoscopen, met teveel overbodige data. Waarom? Het veroorzaakt verwarring. De verstrekte info die werkelijk nodig zou zijn is weer summier. Van slechts een enkeling is persoonlijke informatie bekend (een beroep of een geslacht). Waarom niet van allen (of van geen enkele, zo je wilt)? Wie, wat, waar en hoe: dat is basic informatie!

1.b Informatief

De informatie is van wisselend niveau en ongeordend. De astroloog moet al een deel van de tijd gebruiken om orde in de chaos te scheppen. Lees de verhalen op hun pagina en zie dat de verhalen erg inconsistent zijn. Waarom is niet gewoon gemeld: datum – gebeurtenis – gevolg – huidige situatie?

1.c Identiek tijdsbestek

– Twee van de ECHT belangrijke gebeurtenissen vonden plaats ca. 1990. Opnieuw een mogelijkheid om verwarring te scheppen.

– Twee horoscopen zijn van dezelfde geboortedatum. Waarom is hier nu weer voor gekozen? Ook nu had de astroloog dit weer te accepteren, want er zijn nu eenmaal duizenden mensen op dezelfde dag geboren. Ja, maar niet op dezelfde plaats, in dezelfde sociale context en met hetzelfde geslacht. Maar dat zijn juist de factoren die Skepsis geheim houdt, althans op de site.

• 2. VRAAGTEKENS BIJ DE SITUATIE

De condities waren curieus (ijskoude voeten, bijvoorbeeld). Geen astroloog werkt zonder eigen bibliotheek bij de hand. Een computer, efemeris, handboeken, etc.. Skepsis vermeld alleen dat zij haar eigen berekeningsprogramma bij zich had en dat zij koude handen en voeten kregen bij het lange wachten. Wat dit met opzet? Of dacht men dat dit de betekenis van ‘cold’ reading was?

• 3. BLUF EN INGAAN TEGEN PROTOCOL)

3.a Gescherm met statistieken

Toen de astrologe terecht opmerkte dat zeven teveel was, gebeurde er dit: “Er werd dan op gewezen dat zeven echt wel het minimum is voor een fatsoenlijke proef.” Oh ja, en ook moet het dan door EEN persoon worden gedaan binnen een dag? Waar staat dat dan? Er is namelijk geen enkel precedent. Nooit eerder is zo’n test gedaan.

3.b Ingaan tegen eigen protocol

– 3.b.1 ‘Elk andere belangrijke gebeurtenissen…’

De meeste data van gebeurtenissen betreffen bijna alledaagse zaken in een mensenleven. Iedereen verhuist wel eens of verandert van baan of heeft een nog niet officiële relatie zien kapot gaan op jongere leeftijd. Slechts 3 gebeurtenissen zijn van belang. Dit terwijl Skepsis in zijn protocol had staan dat het ging om het volgende:

Quote:‘Bij individuen, die elk andere belangrijke gebeurtenissen hebben meegemaakt, zijn de verschillen in de horoscoop te interpreteren zodat van elke proefpersoon kan aangegeven worden welk soort gebeurtenissen hem is overkomen.”

De astroloog heeft zich daarover beklaagd, maar dat veranderde niets aan de opzet. Skepsis lijkt daar nog trots op te zijn ook. Ze hebben niet aan haar toegegeven.

– 3.b.2 ‘Geen vriendschappelijk uiteengaan’

Skepsis meldt in het protocol dat met een einde aan een relatie wordt bedoeld:

Quote:‘Een relatie die uiteen is gespat. Hier is geen vriendschappelijk uiteengaan bedoeld. Het kan gaan om een bittere scheiding van een gehuwd koppel, of een samenwonen dat met veel conflicten eindigt’…

Toch worden er liefst drie (!)gevallen (nodeloos) opgesomd met relaties die rustig eindigden (lees de beschrijving hieronder of op de site van Skepsis). Dat schept weer verwarring en spoort alweer niet met het protocol.

3.c Eenzijdige bepalingen van de condities (vnl.tijddruk)

Skepsis weet kennelijk niets over het berekenen en lezen van horoscopen af (gezien de verbazing over de tijd die het duurde). Er is dus tijddruk gezet op een bezigheid die de astroloog zelf totaal niet in de hand had, omdat Skepsis de regels bepaalde, de tijdsduur en de aantallen plus de moeilijkheidsgraad. Mevrouw mocht wel klagen, maar dan werd flink door meerdere personen op haar ingepraat (!) om haar te overtuigen door te gaan.

De astroloog moest minstens 20 horoscopen trekken voor 7 mensen! Een horoscoop is niet meer dan een beeld van de hemel op een geboortemoment. En transits en progressies symboliseren daarmee samenhangend de mogelijke gebeurtenissen. Een verandering van baan of een verhuizing kan gepaard gaan met transits en/of progressies. De astroloog moest dus een geboortehoroscoop, een paar progressieve horoscopen daarvan afgeleid en de transits over al deze horoscopen plus solaren berekenen en de onderlinge verbanden bekijken. Niet zeven horoscopen, maar minstens het drievoudige ervan.

Denkt Skepsis dat astrologie koffiedik kijken is? Kennelijk!:) “Het trof alle waarnemers dat het allemaal zo lang duurde. Het ging immers om kenmerken die volgens Fransen makkelijk uit horoscopen te voorschijn (sic) konden komen…” Beetje flauwe opmerking gezien de 7 horoscopen met de vele niet ter zake doende beschrijvingen erbij.

• 4. FOUTE AANNAMES OVER ASTROLOGIE 

Er zijn aannames over astrologie en horoscopen die er naast zitten en de condities voor het ‘onderzoek’ verkeerd hebben beïnvloed.

Pretendeert elke astroloog dat hij/zij precies kan voorzien wat een onbekend iemand overkomt, zonder meer te weten dan diens horoscoop?

Ik geloof het niet. Skepsis gelooft van wel. Skepsis gelooft ook dat elke astroloog van elk willekeurig moment op elke plek op aarde (of in ieder geval van de eigen landstreek) de horoscoop kan bijhouden. En dat elke astroloog vindt dat hij/zij kan vertellen waar precies de volgende aardbeving plaatsvindt. Ze zijn daarom verbaasd als Indiase astrologen níet hebben voorspeld dat ergens een aardbeving plaatsvindt en melden dit op hun website, breeduit. Het is alsof ze het bijzonder feit melden dat een politieagent niet weet dat op de volgende hoek iemand door rood rijdt!

Een astroloog begint de geboortehoroscoop van iemand te bekijken, dan pas kijkt hij naar gebeurtenissen in het leven. De geboortehoroscoop is niet los te zien van de rest van het leven, namelijk, net als je genen bij de geboorte onlosmakelijk verbonden zijn met je volwassen lijf. Maar …aan het bestuderen van de geboortehoroscoop heb je in deze test niets. Behalve dat er geen basis gegevens zijn bij ELK verhaal, kan op enig ander moment – ze leven immers nog! – een van de proefpersonen ook ernstig ziek zijn geworden, verhuisd zijn, een auto gestolen vinden of van baan zijn veranderd. (Van beroep veranderen is weer wat anders, natuurlijk). Een partner kwijt raken is ook de kans op het vinden van een andere partner, later.

Ondanks deze argumenten geldt de test alleen maar voor de ‘toekomst’. Dat is omdat Skepsis nu eenmaal denkt dat astrologen de toekomst voorspellen en wel snel. Skepsis zou eens moeten lezen wat een horoscoop wel en niet is.

NOTA BENE:

Een horoscoop is een astrologisch beeld van de hemel op een bepaalde tijd en plaats. Je kunt een horoscoop niet duiden zonder te weten of het om een mens, zaak of dier gaat. Genen, geslacht, cultuur, tijdperk en sociaal-economische omstandigheden zijn bepalend voor de manier waarop de symbolen weerspiegelen wat er plaatsvindt. Horoscoopposities kunnen net als statistieken niet omgekeerd gelezen worden. Instrumenten voor ‘de toekomst’ (zoals transits en progressies) geven tendenzen en thema’s aan. Je kunt een gebeurtenis omgekeerd linken aan de toepasselijke symbolen maar dan nog steeds geldt dat de situatie, leeftijd en omgeving bepaalt hoe of wat. Astrologie kun je gebruiken om inzicht te krijgen in stromingen, thema’s, ontwikkelingen of situaties.

IS SKEPSIS HELDERZIEND?
Skepsis lijkt er bijna bewust voor gekozen te hebben een onmogelijke opdracht te verstrekken. Een paar miljoen geef je natuurlijk niet zomaar weg, je mag eisen stellen! Maar zijn deze condities dan wetenschappelijk te noemen als je wilt bewijzen dat astrologie niet werkt? Een test hoort toch een redelijk onbevooroordeelde proeve te zijn, in de wetenschap en ze wordt toch door deskundigen gedaan? Plus: een verdachte astroloog is toch onschuldig tot het tegendeel is bewezen? 🙂 De test wordt gedaan door niet astrologisch geschoolde vooringenomen mensen en bij de wetenschappelijke waarde voor het bewijs dat ‘astrologie niet werkt’ kun je vele vraagtekens zetten.

Bovendien: de heren van Skepsis lijken zelf helderziende. Skepsis wist van tevoren de uitkomst al!Quote:

Nu word ik toch een beetje sceptisch! Dat hun voorspelling zou uitkomen werd grif bevorderd door de voorwaarden die ze zelf gesteld hadden!

Eén vraag rest dan slechts: als het so wie so onmogelijk is waarom dan 7 horoscopen en zo’n nodeloos ingewikkelde, onheldere en tijdrovende test in jaagtempo? Om de kans uit te sluiten dat de uitkomst anders zou zijn?

DOE OOK DE HEKSENPROEF!
De uitdaging van Skepsis op het Internet (‘Wilt u het ook eens proberen? Dit zijn de gegevens’) kan ook al niet serieus worden genomen, a. omdat Skepsis de geboorteplaatsen niet vermeldt en b. geen adres geeft om de uitkomst achter te laten*) en c. altijd kan zeggen dat er geen controle was van leden van Skepsis, dus dat het niet geldig is. Toch dank aan Skepsis dat ze zo eerlijk waren de ins and outs van de test met hun houding tegenover de astrologe erbij, op hun site te zetten, zodat het mogelijk werd te zien dat het niet helemaal aan de astrologe lag dat ze faalde.

Voor wie uitdagingen toch niet kan weerstaan zijn hier de gegevens. Je kunt ze ook –uitgebreid – vinden op de pagina van Skepsis.

Geboortedata in chronologische volgorde:
24/4/1939 11u45
13/01/1955 7u00
22/06/1955 0u25
22/06/1955 23u45
20/08/1960 21u25
04/09/1968 18u10
12/04/1964 10u15

Proefpersonen staan in willekeurige volgorde (de beschrijving is te vinden op Skepsis.be). Het gaat om de diagnose multiple sclerose op enig moment; een man die toneelspeler werd in een bepaald jaar, helaas hetzelfde jaar dat de persoon met MS werkeloos werd); een onaangekondigd vertrek van een partner met de nodige financiële consequenties; iemand met een op bepaalde datum gestolen auto zonder inhoud; iemand met een onbestendige loopbaan die werkeloos raakt en gaat samenwonen; een ten tijde van de test verder probleemloos mens die op enig moment verhuisd is’; nog een verhuizing met een maagperforatie in 1997 (geen datum) en uitgedoofde relatie.
OPDRACHT: Probeer de juiste horoscoop te vinden bij de juiste proefpersoon en doe dit binnen zeven uur, graag met koude handen en zonder boeken. Veel succes! Als je er 2 op de zeven vindt zit je al goed en ben je miljonair. Haal je er maar éen dan ben je gewogen en te licht bevonden:).
Voor je enthousiast begint, doe even navraag bij Skepsis of er nog een bedrag beschikbaar is, want de test is al van jaaaren geleden. En nee, ik begin er niet aan. Ik test zelf wel of wat er in astrologieboeken staat, waar is of niet. Zie daarvoor de andere studies.

Wil je meer weten over statistisch onderzoek en astrologie? Ga dan eens kijken bij www.astrodatabank.com, bij de research afdeling.

*) http://www.skepp.be/contact/?searchterm=contact”